Een goedkope en eenvoudige manier om je energiefactuur te verlichten, is door halogeenlampen te vervangen door ledlampen. Het vervangen van halogeenspots door ledspots kan niet altijd een-op-een en mogelijk is het nodig om ook een nieuwe transformator te plaatsen, maar toch is het zeker de moeite waard. We leggen uit hoe het werkt en hoe hoog de besparing kan oplopen.
De energiebesparing kan tot wel 90% oplopen, waardoor de ledlampen zichzelf zullen terugverdienen.
Natuurlijk kan je niet zomaar de halogeenlamp vervangen. Je dient namelijk eerst na te gaan welke fitting je huidige lamp heeft en op basis daarvan kan je dan nieuwe inbouwspots zoeken. Het is zo dat halogeenlampen ofwel op 12 V worden aangesloten of op 230 V. Als het gaat om een aansluiting op 230 V, dan kan je de halogeenlampen heel eenvoudig vervangen door geschikte ledspots. In het andere geval moet je de transformator even onder de loep nemen.
Halogeenspots vervangen en het gebruik van een transformator of dimmer
Als je halogeenlamp momenteel op 12 V werkt, zal je voor de vervangende ledlamp een geschikte transformator nodig hebben. De transformator zet de netstroom, zoals het ook uit het stopcontact komt (230 V), om naar 12 V. Je kan meestal niet zomaar een bestaande transformator gebruiken en dat heeft alles te maken met het bereik ervan. Een transformator heeft altijd een bepaalde belasting nodig om correct te functioneren. Omdat ledspots minder energie verbruiken, is de belasting ook kleiner. Als de belasting te klein is, zal de verlichting niet werken, slecht werken of flikkeren. Op het label van de transformator is steeds het bereik, uitgedrukt in watt, aangegeven. Houd hier zeker rekening mee.
Het kan bovendien interessant zijn om je nieuwe ledspots te combineren met led dimmers. Hiervoor is het wel belangrijk dat de ledlamp dimbaar is. Ook moet de ledtransformator compatibel zijn met dimtoepassingen en moet het elkaar ondersteunen. Het klinkt heel ingewikkeld, maar in de praktijk maken de meeste fabrikanten en verkopers het je eenvoudig. Ze bieden namelijk heel wat compatibiliteitsdocumentatie aan, zodat je eenvoudig compatibele dimmers en lampen kunt vinden.
Besparen door halogeenspots te vervangen
Door te kiezen voor ledspots in plaats van halogeenspots kan je veel besparen. Dat komt omdat ledspots veel energiezuiniger zijn. Het verschil loopt op tot wel 90%. Als je meteen ook nog eens een dimmer plaatst, kan de energiebesparing nog hoger oplopen. Daarnaast gaat een ledspot ook langer mee. Volgens Energiesparen.be, een website van de Vlaamse overheid, ligt de levensduur van een halogeenlamp tussen 1000 en 5000 uur. Volgens dezelfde bron bedraagt de levensduur van ledverlichting bij binnenverlichtingstoepassingen ongeveer 45.000 uur. Hierdoor hoef je ze minder snel te vervangen en bespaar je extra.
De exacte besparing per jaar is afhankelijk van het vermogensverschil tussen de originele en de nieuwe lichtbron, het gemiddeld aantal branduren per dag, de werkelijke prijs per kWh, het aantal spots dat je vervangt, enzovoort. De aanwezigheid van zonnepanelen en/of een thuisaccu heeft invloed op de werkelijke prijs per kWh en dus ook op de besparing. Ter indicatie: aan een kWh-tarief van 20 eurocent en 3000 branduren per jaar bespaar je gemiddeld 27 euro per jaar per lamp door over te stappen van halogeenlampen naar ledlampen.